Praca i życie w Niemczech

Emerytura w NIemczech? Wszyscy musimy dłużej popracować.

Starzenie się społeczeństwa powoduje wzrost obciążenia dla systemu emerytalnego w całej Unii Europejskiej. Coraz mniej osób w wieku produkcyjnym pracuje, za to coraz więcej jest emerytów. W związku z czym kraje wspólnoty mimo społecznego oburzenia solidarnie podnoszą wiek emerytalny. Rządy krajów UE, by dorównywać obecnym warunkom wysokości świadczeń emerytalnych, do roku 2060 będą musiały wydać średnio 2,5 procent PKB na wspomniane emerytury.

Od stycznia 2012 wprowadzono w Niemczech reformę emerytalną, której najistotniejszą zmianą jest podniesienie wieku emerytalnego. Dziś jednak prześledzimy, jak na przełomie lat będzie się zmieniał dany wiek, i jakie wyjątki dopuszcza reforma, a dla porównania przyjrzymy się, jak Holandia, Austria i Polska próbują sobie poradzić z problemem starzejącego się społeczeństwa.

 

Wdrażanie reformy w Niemczech

Reforma emerytalna została uchwalona przez Niemiecki Bundestag już w roku 2007, ale zakłada łagodne podnoszenie wieku emerytalnego z 65 lat do 67 lat, a wdrażanie reformy ma potrwać od 2012 do 2029 roku. Osoby urodzone przed 1947 obowiązuje emerytura według starych zasad, to znaczy, że mają prawo do emerytury w wieku 65 lat. Dla osób urodzonych później wiek emerytalny w ciągu najbliższych 12 lat ma wzrastać o miesiąc rocznie, natomiast przez kolejne 6 – o dwa miesiące. Należy jednak wspomnieć, że w określonych sytuacjach możliwe będzie przejście na emeryturę niższej wysokości w wieku 63 lat. O tym przeczytają Państwo w dalszej części materiału. Osoby, które urodziły się między rokiem 1947 a 1963 stopniowo będą przechodziły na emeryturę i swój wiek emerytalny będą musiały obliczyć proporcjonalnie. Ci, którzy przyszli na świat po roku 1963, będą przechodzili na świadczenie emerytalne w wieku 67 lat.

 

Teoria w praktyce

Tyle teorii, a jak to będzie wyglądało w praktyce? Za przykład weźmy pana Roberta, który urodził się w roku 1951. Pan Robert nabędzie prawa do ustawowej emerytury 5 lat później niż osoby urodzone w 1946. Jeżeli przyjmiemy, że z każdym rokiem wiek emerytalny wydłuża się o jeden miesiąc rocznie, pan Robert będzie mógł przejść na emeryturę, kiedy ukończy 65 lat i 5 miesięcy.

Mimo podwyższenia wieku nadal jednak będzie można na emeryturę w określonych przypadkach przechodzić wcześniej. Szybciej na emeryturę wybiorą się:

1. Osoby z dużym stopniem niepełnosprawności. Prawo do tej emerytury będą miały osoby, po złożeniu odpowiedniego wniosku, które:

  • ukończyły 60. rok życia
  • posiadają 35-letni okres ubezpieczenia
  • przed przyznaniem emerytury miały orzeczony znaczny stopień niepełnosprawności (co najmniej 50% uszczerbku na zdrowiu)
  • są niezdolne do wykonywania zawodu lub pracy.

 

2. Osoby o bardzo długim okresie ubezpieczenia. Osoby, które przez długi okres opłacały składki ubezpieczeniowe, będą miały możliwość przejścia na emeryturę, kiedy ukończą 65 lat.

 

Reforma dopuszcza pewne wyjątki

Mimo wszelkich zaostrzeń i podniesienia wieku w szczególnych przypadkach dopuszczane jest przejście na emeryturę w wieku 63 lat. Wymagane jest tu, by osoba przechodząca na świadczenie emerytalne wykazała co najmniej 35-letni okres opłacania składek. Jednak pieniądze za ową emeryturę pozyskamy z należnego nam w późniejszym wieku świadczenia. Tak więc niejako sami będziemy musieli sobie za ową emeryturę zapłacić. Za każdy miesiąc, który dzieli nas od wieku emerytalnego, z naszego świadczenia emerytalnego zostanie potrącone 0,3%.

 

Potrącenia z emerytury

Czytając powyższy tekst, niejeden czytelnik zada pytanie: a jakie są potrącenia z emerytury? Przecież nawet kiedy będziemy w wieku emerytalnym i będziemy mieli pełne prawo do emerytury, dostajemy ją z pewnymi potrąceniami. Po pierwsze, od naszej emerytury zostaną potrącone składki na ubezpieczenie chorobowo-zdrowotne oraz pielęgnacyjne. Wyjątek stanowią osoby, które nie podlegają obowiązkowemu ubezpieczeniu w Niemczech. Wysokość składek z tytułu ubezpieczenia chorobowo-zdrowotnego według ogólnokrajowej stawki wynosi obecnie 15,5%. Przy czym należy wyjaśnić, że składki na ubezpieczenie chorobowo-zdrowotne opłacane są prawie po połowie przez emeryta i instytucje ubezpieczenia emerytalno-rentowego. Osoba pobierającą emeryturę płaci składki w wysokości 8,2%; resztę, czyli 7,3%, pokrywa instytucja ubezpieczenia emerytalno-rentowego. Składki na ubezpieczenie pielęgnacyjne w pełnej wysokości 1,95% (w przypadku osób bezdzietnych 2,2%) płaci emeryt.

 

Inne kraje Europy

Jak pisaliśmy na początku, reforma będzie przeprowadzona w całej Unii, jak zatem wygląda to w innych krajach? Przyjrzyjmy się krajom najbardziej popularnym w naszym regionie ze względu na pracę – Holandii i Austrii.

W Austrii w wyniku reformy podniesiono wiek emerytalny dla mężczyzn z 61,5 lat do 65. Dla kobiet natomiast z 56,5 do 60. Z tym, że wiek kobiet urodzonych po 1 grudnia 1963 roku będzie wzrastał stopniowo do 65. roku życia. Kobiety urodzone po 1 czerwca 1968 będą mogły ubiegać się o emeryturę dopiero po ukończeniu 65 lat.
W Holandii wiek emerytalny zarówno dla kobiet, jak i mężczyzn obecnie wynosi 65 lat. Rządowy plan zmierza jednakże do podniesienia wieku emerytalnego do 66 lat w 2020 roku, a w roku 2025 do 67 lat.
W Polsce z kolei wiek emerytalny ma być podnoszony najbardziej radykalnie. Władze zaplanowały, że od roku 2013 roku będzie on wzrastał o jeden miesiąc, co 3 miesiące, aż osiągnie poziom 67 lat. Dla mężczyzn nastąpi to w roku 2020. Kobiety na ten moment zaczekają natomiast do 2040 roku.